WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO

Publiczny Zespół Szkoły i Przedszkola w Lasocinie

 

 

Rok szkolny 2021/2022

 

 

 

PODSTAWA PRAWNA

- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku – Prawo Oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59, art. 47 ust. l pkt 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. póz. 996, 1000 i 1290)

- Ustawa Prawo Oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz.60)

- Ustawa z dnia 7 września 1991 – o Systemie Oświaty (Dz. U. z 2016 r. poz.1943)

 

ZAŁOŻENIA

- Wybór zawodu nie jest pojedynczym, decyzyjnym aktem, ale procesem rozwojowym i stanowi sekwencję decyzji podejmowanych na przestrzeni kilku lat

- Preferencje zawodowe wywodzą się z doświadczeń dzieciństwa i rozwijają się wraz z upływem czasu

- Na wybór zawodu wpływają głównie wartości, czynniki emocjonalne, rodzaj, poziom wykształcenia, wpływ środowiska

- WSDZ obejmuje pracę indywidualną i grupową z uczniami, rodzicami, nauczycielami ma charakter działań planowych

 

PODSTAWOWE POJĘCIA

Działania związane z doradztwem zawodowym – ogół zaplanowanych i systematycznych działań podejmowanych przez przedszkole, szkołę lub placówkę, których celem jest przygotowanie i wspieranie uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych. Działania te obejmują m.in. zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego, zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu, działania skierowane do rodziców i nauczycieli, współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym.

Preorientacja zawodowa – ogół działań o charakterze wychowawczym, podejmowanych przez nauczycieli i rodziców, ukierunkowanych na zbliżanie dzieci w wieku przedszkolnym do środowiska pracy.

Orientacja zawodowa – ogół działań o charakterze dydaktyczno-wychowawczym ukierunkowanych na kształtowanie u uczniów klas I –VI szkoły podstawowej pozytywnych i  proaktywnych postaw wobec pracy i edukacji poprzez poznawanie i rozwijanie własnych zasobów oraz nabywanie wiedzy na temat zawodów i rynku pracy.

Doradztwo zawodowe – uporządkowane i zaplanowane działania mające na celu wspieranie uczniów klas VII –VIII szkoły podstawowej i szkół ponadpodstawowych w procesie świadomego i samodzielnego podejmowania decyzji edukacyjnych, a także zawodowych. Uczeń – dziecko (na etapie wychowania przedszkolnego), uczeń (na etapie szkoły podstawowej, szkoły ponadpodstawowej z wyłączeniem szkoły policealnej), słuchacz (w szkole policealnej) (,,Wzorcowe rozwiązania organizacyjne funkcjonowania WSDZ dla szkoły podstawowej”, ORE, Warszawa 2017) 3

 

Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego (WSDZ) – celowe, uporządkowane i wzajemnie powiązane działania związane z doradztwem zawodowym podejmowane przez daną szkołę lub placówkę w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku kształcenia. System powinien określać: role i zadania doradcy w ramach rocznego planu działań, czas i miejsce realizacji zadań, oczekiwane efekty, formy i metody pracy” (definicja A. Łukaszewicz, ,, Szkolny doradca zawodowy”, KOWEZiU 2003).

 

 

CELE OGÓLNE

Do realizacji orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego w PZSiP w Lasocinie

Celem preorientacji zawodowej jest wstępne zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami najbliższymi ich otoczeniu, kształtowanie postawy pracy i motywacji do działania, pobudzanie i rozwijanie zainteresowań dzieci oraz stymulowanie ich prozawodowych marzeń.

Celem orientacji zawodowej w klasach I –III jest wstępne zapoznanie uczniów z różnorodnością zawodów na rynku pracy, rozwijanie pozytywnej i proaktywnej postawy wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zainteresowań oraz pasji.

Celem orientacji zawodowej w klasach IV –VI jest poznawanie własnych zasobów

zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami i rynkiem pracy, kształtowanie pozytywnej i pro aktywnej postawy uczniów wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań oraz pasji.

Celem doradztwa zawodowego w klasach VII –VIII szkoły podstawowej jest przygotowanie uczniów do odpowiedzialnego planowania kariery i podejmowania przy wsparciu doradczym decyzji edukacyjnych i zawodowych uwzględniających znajomość własnych zasobów oraz informacje na temat rynku pracy i systemu edukacji.

(,,Wzorcowe rozwiązania organizacyjne funkcjonowania WSDZ dla szkoły podstawowej”, ORE, Warszawa 2017)

Absolwent PZSiP w Lasocinie dokonuje trafnych decyzji edukacyjnych, podejmuje naukę w szkołach ponadpodstawowych zgodnie ze swoimi zainteresowaniami, zdolnościami .

1. Przygotowanie młodzieży do podjęcia trafnych decyzji o dalszym kształceniu i aktywności zawodowej,

2. Określenie predyspozycji i zainteresowań ucznia,

3. Przygotowanie ucznia do samodzielności w różnych sytuacjach życiowych,

4. Rozwijanie kreatywności i przedsiębiorczości,

5. Kształtowanie gotowości do wejścia na rynek pracy,

6. Rozwijanie umiejętności uczenia się przez całe życie,

7. Poszerzanie własnej wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych,

8. Przygotowanie rodziców do efektywnego wspierania dzieci w podejmowaniu przez nie decyzji edukacyjnych i zawodowych,

9. Wzrost świadomości u uczniów dotyczący odpowiedzialności za własną przyszłość zawodową.

 

CELE SZCZEGÓŁOWE I TREŚCI PROGRAMU

W programie uwzględniono cztery obszary celów szczegółowych – jednolitych z obszarami wszystkich programów, zestawu – które wyznaczają treści programowe orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego.

Cele szczegółowe doradztwa zawodowego w szkole podstawowej sformułowane odrębnie dla czterech różnych bloków tematycznych:

1.Poznanie siebie (samopoznanie)

Treści realizowane w tym obszarze obejmuje następujące zagadnienia:

- Moje mocne i słabe strony

- Zainteresowania i predyspozycje zawodowe

- Umiejętność komunikacji

- Radzenie sobie ze stresem

-  Zasoby ( kompetencje, zdolności)

- Wartości

- Stan zdrowia

-  Predyspozycje i preferencje zawodowe

 

Cele szczegółowe:

- Uczeń potrafi określić swoje mocne i słabe strony

- Uczeń potrafi określić swoje zainteresowania, uzdolnienia i predyspozycje zawodowe

- Uczeń potrafi zdiagnozować swoje zapotrzebowanie na informacje edukacyjne i zawodowe

-  Uczeń zna zasady skutecznej komunikacji i bariery, które ją ograniczają

- Określa aspiracje i potrzeby w zakresie własnego rozwoju i możliwe sposoby ich realizacji

- Zna wartość pracy

 

2.Rynek pracy i świat zawodów

Treści realizowane w tym obszarze obejmuje następujące zagadnienia: 

- Klasyfikacja zawodów i ich charakterystyka

- Zawody przyszłości, zawody nowe i deficytowe

-  Charakterystyka rynku pracy

- Kształtowanie postaw przedsiębiorczych

- Kwalifikacje i kompetencje na rynku pracy

- Autoprezentacja

- Drogi dojścia do zawodu

 

Cele szczegółowe:

- Uczeń wymienia zawody przyszłości, zawody deficytowe i te, które od niedawna funkcjonują na polskim rynku pracy

-  Uczeń zna wymagania, środowisko pracy i czynności interesujących go zawodów

- Uczeń wyszukuje i analizuje informacje na temat zawodów oraz charakteryzuje wybrane zawody

-  Uczeń zna drogi zdobywania wybranych zawodów

-  Uczeń uzasadnia znaczenie pracy w życiu człowieka

-  Uczeń porównuje własne zasoby i preferencje z wymaganiami rynku pracy i oczekiwaniami pracodawców

-  Uczeń potrafi dokonać autoprezentacji

- Uczeń zna kompetencje kluczowe

 

3. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie

- Znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się,

- Wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie

 

Cele szczegółowe:

- Uczeń analizuje oferty szkolnictwa ponadpodstawowego i wyższego pod kątem możliwości dalszego kształcenia, korzystając z dostępnych źródeł informacji

- Uczeń analizuje kryteria rekrutacyjne do wybranych szkół w kontekście rozpoznanych własnych zasobów

- Uczeń charakteryzuje strukturę systemu edukacji formalnej oraz możliwości edukacji pozaszkolnej w Polsce

- Uczeń określa znaczenie uczenia się przez całe życie

 

4.Planowanie kariery zawodowej.

Treści realizowane w tym obszarze obejmuje następujące zagadnienia:

- Możliwości wyboru drogi zawodowej i edukacyjnej po ukończeniu szkoły podstawowej

- Czynniki planowania kariery edukacyjno - zawodowej

- Tworzenie Indywidualnych Planów Działania

- Planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego

- Podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery

 

Cele szczegółowe:

- Uczeń zna czynniki potrzebne do planowania kariery edukacyjno - zawodowej

- Uczeń potrafi opracować swój własny plan kariery zawodowej na podstawie swoich poznanych zasobów IPD

-  Uczeń rozumie potrzebę dalszego kształcenia, kształcenia ustawicznego

- Uczeń realizuje marzenia

- Uczeń podejmuje decyzje o dalszej drodze edukacyjnej

 

ADRESACI PROGRAMU DORADZTWA ZAWODOWEGO

Adresatami programu są przedszkolaki,  uczniowie PZSiP w Lasocinie, rodzice uczniów oraz nauczyciele.

Program będzie realizowany sukcesywnie:

- w oddziałach przedszkolnych w formie preorientacji zawodowej, pogadanki, spotkania z przedstawicielami różnych zawodów, gry i zabawy zawodoznawcze

- w klasach I- III w formie preorientacji zawodowej – wycieczki, konkursy, gry, pokazy, spotkania z przedstawicielami zawodów

- w klasach IV -VI w formie orientacji zawodowej na godzinach wychowawczych i w ramach lekcji przedmiotowych .

- klasy VII i VIII będą uczestniczyć w obowiązkowych lekcjach z doradztwa zawodowego, (realizacja programu doradztwa zawodowego), udział w wycieczkach zawodoznawczych, prelekcjach i spotkaniach, konkursach

-  Program przewiduje też pomoc zainteresowanym rodzicom (konsultacje indywidualne, prelekcje)

 

OSOBY REALIZUJĄCE PROGRAM DORADZTWA I ICH ZADANIA

- Dyrektor szkoły – odpowiedzialny za realizację działań doradztwa zawodowego, wspiera kontakty pomiędzy uczestnikami procesu orientacji zawodowej oraz doradztwa zawodowego w szkole, a instytucjami zewnętrznymi

- Doradca zawodowy – realizacja scenariuszy z doradztwa zawodowego, indywidualne rozmowy z uczniami i rodzicami, pomoc w rozpoznawaniu predyspozycji uczniów, organizacja konkursów, prowadzenie tablicy informacyjnej, gromadzenie literatury, przedstawianie aktualnych informacji z rynku pracy i rynku edukacyjnego, pomoc w trafnym wyborze dalszej drogi zawodowej, współpracuje ze specjalistami z poradni psychologiczno-pedagogicznych, instytucjami działającymi na rynku  pracy i partnerami z otoczenia społeczno-gospodarczego w celu realizacji działań z zakresu doradztwa zawodowego, tworzenie IPD

-  Pedagog, Psycholog- pracownicy poradni  współpracujący ze szkołą - realizacja scenariuszy zajęć, pomoc w samopoznaniu, określanie mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów; włączanie treści z zakresu orientacji zawodowej i zawodowego w prowadzone przez siebie zajęcia dla uczniów; współpraca z wychowawcami klas w ramach realizowania działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów; włączanie się w proces podejmowania przez uczniów decyzji edukacyjnych i zawodowych (informacje dotyczące ucznia wynikające z pracy specjalisty)

 

- Wychowawcy - określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów; eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego; włączają do swoich planów wychowawczych zagadnienia z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego; realizują tematy związane z orientacją zawodową i doradztwem zawodowym na godzinach wychowawczych; wskazują uczniom dzieci; współpracują z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w planowaniu kariery zawodowej; współpracują z rodzicami w zakresie planowania ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej ich w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym

 

- Nauczyciel bibliotekarz- gromadzenie aktualnych publikacji ,współpracuje z nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym; opracowuje, aktualizuje i udostępnia zasoby dotyczące doradztwa zawodowego

- Nauczyciel informatyki – programy komputerowe z doradztwa zawodowego

-Pozostali nauczyciele uczący różnych przedmiotów-korelacja międzyprzedmiotowa, (podstawa programowa). Analiza programów nauczania poszczególnych przedmiotów w pozwala także włączyć nauczycieli w omawianie zagadnień z poradnictwa zawodowego. Podział zadań wg. kompetencji, wiedzy, doświadczenia i umiejętności w zakresie doradztwa zawodowego.

 

- Nauczyciele-wychowawcy w świetlicy szkolnej włączają w zajęcia realizowane w świetlicy szkolnej treści z zakresu orientacji zawodowej

 

-  Pielęgniarka współpracująca ze szkołą- organizuje dla uczniów spotkania dotyczące dbania o zdrowie i bezpieczeństwo oraz kształtowania właściwych nawyków – adekwatnych do zawodów wybieranych przez uczniów , pogadanki o przeciwwskazaniach do wykonywania zawodów

 

 

Zadania nauczycieli

Bieżąca obserwacja pracy ucznia i osiąganych przez niego efektów pod kątem predyspozycji do nauki danego przedmiotu oraz pomoc w określeniu mocnych i słabych stron ucznia:

-  rozwijanie indywidualnych uzdolnień i zainteresowań uczniowskich

- systematyczna kontrola efektów nauczania (próbne egzaminy, motywujący system oceniania itp.)

- realizacja obszarów doradztwa zawodowego w kontekście realizacji podstawy programowej

- przekazywanie informacji o zastosowaniu i przydatności danych treści nauczania w różnych dziedzinach życia( informacje pomocne w wyborze zawodu).

 

Zadania instytucji współpracujących w ramach realizacji doradztwa zawodowego

Aktywna współpraca :

- Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną : diagnoza uzdolnień poznawczych i predyspozycji zawodowych konsultacje indywidualne na terenie szkoły i poradni dla uczniów i rodziców prowadzenie dla uczniów zajęć grupowych z doradztwa zawodowego

- Szkołami ponadpodstawowymi- LO , Technika, Szkoły Branżowe I Stopnia: udział młodzieży w Dniach otwartych szkół, w targach szkół, lekcjach pokazowych, prelekcjach, organizowanie imprez o charakterze zawodoznawczym, udzielanie informacji na temat oferty edukacyjnej i zawodowej oraz zasad rekrutacji

-  Cechy rzemiosł różnych i przedsiębiorczości, izby rzemieślnicze: udostępnianie informacji o organizacji praktycznej nauki zawodu w rzemiośle; wyszukiwanie pracodawców (rzemieślników, u których uczniowie w przyszłości mogą realizować praktyczną naukę zawodu)

- Pracodawcy: spotkania z przedstawicielami różnych zawodów, wycieczki do firm, instytucji

METODY I FORMY PRACY

Metody pracy do uczniów:

- Zajęcia warsztatowe

- Analiza przypadku

- Rozmowy doradcze

- Metody testowe

- Burza mózgów

- Mini wykład

- Plakat

- Skojarzenia

- Wycieczki zawodoznawcze

- Konkursy plastyczne dotyczące planowania kariery

- Spotkania z przedstawicielami szkół ponadpodstawowych, przedstawicielami różnych zawodów,

- Udział w Targach Edukacyjnych Szkół,

- Spotkania z absolwentami szkoły – losy absolwentów, kariera zawodowa

-  Pogadanki, prelekcje, konkursy

-  Gry i zabawy

 

Formy adresowane do rodziców:

- Zapoznanie rodziców z programem doradztwa zawodowego w szkole, pogadanki, prelekcje

- Udostępnianie informatorów szkół ponadpodstawowych i literatury z zakresu doradztwa zawodowego

-  indywidualne rozmowy z pracownikami PPP, doradcą zawodowym,  wychowawcą

- Wykorzystanie doświadczeń rodziców w zakresie mobilności zawodowej

- Organizacja prelekcji, pogadanek na zebraniach rodziców z doradcą zawodowym

- Przekazywanie na bieżąco informacji dotyczących kierunków kształcenia zawodowego w szkołach technicznych rekrutacji do szkół, zawodów przyszłości, targów edukacyjnych.

 

ZASOBY PRACY

-  Filmy o zawodach

-  Informatory o zawodach i kierunkach kształcenia, typach szkół

-  Testy do badań indywidualnych i grupowych, kwestionariusze zainteresowań i uzdolnień

- Filmy instruktażowe

- Prezentacje multimedialne.

- Tablica informacyjna

- Zakładka na stronie internetowej szkoły z doradztwa zawodowego

 

 

EFEKTY DZIAŁAŃ WSDZ

Uczeń

- Uczeń umie współpracować w grupie

- Potrafi samodzielnie zaplanować własną drogę kariery

- Zna swoje predyspozycje zawodowe

-  Potrafi rozwijać zainteresowania

- Zna kwalifikacje i kompetencje na rynku pracy

- Rozumie zależność wyboru zawodu od zainteresowań

- Zna zawody, wartość pracy

- Zna swoje zainteresowania, zdolności, umiejętności

- Zna ofertę edukacyjną szkół ponadpodstawowych i dokonuje świadomego, trafnego wyboru zawodu

-  Potrafi współpracować w grupie jest przygotowany do roli pracownika

- Potrafi przyjmować różne role społeczne i zawodowe

- Rozumie konieczność ustawicznego kształcenia

- Rozwija kompetencje kluczowe

 

Szkoła

-  Konkurencyjność szkoły, poprawa jej wizerunku, poprawa jakości pracy szkoły

-  Przygotowanie ucznia do pełnienia ról społecznych, zawodowych

-  Podniesienie świadomości rangi doradztwa zawodowego

-  Trafne wybory edukacyjne uczniów

 

EWALUACJA DZIAŁAŃ WSDZ

-  Indywidualne rozmowy z uczniami, rodzicami, wychowawcami

-  Pogadanki

-  Informacje –burza mózgów

 Rozmowy powinny dotyczyć tego, czy WSDZ:

- Uwzględnia potrzeby rozwojowe uczniów, rodziców, nauczycieli

- Rozwija ich wiedzę i umiejętności

- Kształtuje postawy i zachowania

- Buduje kompetencje osobiste i społeczne

- Angażuje wszystkich pracowników szkoły

- Angażuje instytucje zewnętrzne, rodziców

- Analiza prowadzonej dokumentacji uczniów korzystających z porad i informacji zawodowych.

 

 

 

ZAŁĄCZNIKI

Załącznik nr 1

Program preorientacji zawodowej dla dzieci z oddziałów przedszkolnych

Załącznik nr 2

Program orientacji zawodowej dla klas I-III

Załącznik nr 3

Program orientacji zawodowej dla klas IV-VI

Załącznik nr 4

Program doradztwa zawodowego dla klas VII-VIII  

 

Załącznik nr 1

Program preorientacji zawodowej dla dzieci z oddziałów przedszkolnych

Cel ogólny oraz cele szczegółowe programu preorientacji zawodowej są spójne z celami orientacji zawodowej (klasy I –III i klasy IV -VI szkoły podstawowej) i doradztwa zawodowego w klasach VII –VIII szkoły podstawowej oraz w szkołach ponadpodstawowych.

Cel główny

Celem preorientacji zawodowej jest wstępne zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami najbliższymi ich otoczeniu, kształtowanie postawy pracy i motywacji do działania, rozwijanie zainteresowań dzieci.

Treści programowe oraz cele szczegółowe

I. Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych i słabych stron, wartości.

Dziecko:

1. określa, co lubi robić

2. podaje przykłady różnych zainteresowań

3. określa, co robi dobrze

4. podejmuje działania i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych

5. opowiada o sobie w grupie rówieśniczej

II. Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy.

Dziecko:

1. odgrywa różne role zawodowe w zabawie

2. podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu i te, które wzbudziły jego zainteresowanie oraz identyfikuje i opisuje czynności zawodowe wykonywane przez te osoby

3. opisuje różne funkcje pracy wykonywanej przez człowieka na wybranych przykładach

4. wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz w zdarzenia, w których uczestniczy (zakupy, koncert, poczta...)

5. wskazuje związki pomiędzy zainteresowaniami, a pracą zawodową na wybranym przez siebie przykładzie

6. podejmuje próby posługiwania się przyborami i narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem

 

III. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.

Dziecko:

1. nazywa etapy edukacji (bez konieczności zachowania kolejności chronologicznej);

2. nazywa czynności, których lubi się uczyć

IV. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery.

Dziecko:

1. opowiada, kim chciałoby zostać

2. na miarę swoich możliwości planuje własne działania (lub działania grupy) poprzez wskazanie pojedynczych czynności i zadań niezbędnych do realizacji celu

3. podejmuje próby decydowania w ważnych dla niego sprawach

Osoby odpowiedzialne za realizacje programu

Zadania z zakresu preorientacji zawodowej realizuje nauczyciel wychowania przedszkolnego,  oraz rodzice reprezentujący różne zawody w ciągu całego roku szkolnego.

Metody pracy do uczniów:

-  Skojarzenia

- Wycieczki zawodoznawcze

-  Metoda projektu

- Pogadanki

- Gry i zabawy

- Konkursy plastyczne

- Filmy

- Spotkania z rodzicami reprezentującymi różne zawody

 

Ewaluacja działań

-  pytania ewaluacyjne do dzieci dotyczące atrakcyjności zajęć

- zbieranie opinii i informacji zwrotnych od rodziców

- analiza prac dzieci, wykonanych w ramach działań z zakresu preorientacji zawodowej

 

 

Załącznik nr 2

Program orientacji zawodowej dla klas I-III

Cel główny

Celem orientacji zawodowej w klasach I –III szkoły podstawowej jest wstępne zapoznanie uczniów z różnorodnością zawodów na rynku pracy, rozwijanie pozytywnej postawy wobec pracy i edukacji oraz rozwijanie zainteresowań i pasji.

Treści programowe oraz cele szczegółowe

I. Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia.

Uczeń:

1.opisuje swoje zainteresowania i określa, w jaki sposób może je rozwijać

2. prezentuje swoje zainteresowania na forum

3. podaje przykłady różnorodnych zainteresowań ludzi

4. podaje przykłady swoich mocnych stron w różnych obszarach

5. podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i opisuje, co z nich wyniknęło dla niego i dla innych.

II. Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy.

Uczeń:

1.odgrywa różne role zawodowe w zabawie

2. podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu oraz opisuje podstawową specyfikę pracy w wybranych zawodach

3. opisuje, czym jest praca i omawia jej znaczenie w życiu człowieka (na wybranych przykładach)

4. omawia znaczenie zaangażowania różnych zawodów w kształt otoczenia, w którym funkcjonuje

5.opisuje rolę zdolności i zainteresowań w wykonywaniu danego zawodu

6. posługuje się przyborami, narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny

III. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.

Uczeń:

1.uzasadnia potrzebę uczenia się i zdobywania nowych umiejętności

2. wskazuje treści, których lubi się uczyć

3. wymienia różne źródła wiedzy i podejmuje próby korzystania z nich

IV. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery.

Uczeń:

1.opowiada, kim chciałby zostać i co chciałby robić

2. planuje swoje działania (lub działania grupy), wskazując na podstawowe czynności/zadania niezbędne do realizacji celu

3. próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio z jego osobą

Osoby odpowiedzialne za realizację programu

-  Wychowawcy

-  Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej 

-  Nauczyciele świetlicy

 

Realizacja programu orientacji zawodowej odbywa się:

-  na zajęciach edukacji wczesnoszkolnej w ramach realizacji podstawy programowej

-  na dodatkowych zajęciach ze specjalistami

-  w ramach wycieczek zawodoznawczych

 

Metody pracy

- Metoda projektu

-  Pogadanki

- Burza mózgów

- Skojarzenia

- Konkursy

- Dni talentów

- Wycieczki- firmy, instytucje

- Spotkania z przedstawicielami zawodów

-  Praca w zespołach

-  Pokaz

-  Prezentacja

 

Efekty działań

-  Uczniowie wiedzą ,że są zdolni do wprowadzania zmian w swoim bliższym i dalszym otoczeniu

-  Proaktywna postawa uczniów wobec pracy

 

Ewaluacja działań

- okresowe spotkania osób realizujących działania związane z orientacją zawodową poświęcone m.in. omawianiu skuteczność podejmowanych działań

-  pytania ewaluacyjne do uczestników zajęć

- autorefleksję i samoocenę uczestników (swobodne wypowiedzi na zakończenie zajęć)

- zbieranie opinii i informacji zwrotnych od rodziców

- okresową ocenę stopnia realizacji celów szczegółowych zawartych w programie orientacji zawodowej przez wychowawcę poprzez analizę dokumentacji (dzienniki –tematy zajęć), analizę prac uczniów

 

Tematy zajęć:

Zawody moich rodziców

Kim będę gdy dorosnę

Lubię to! Każdy ma swoje zainteresowania

Zawody wykonywane przez osoby w bliższym i dalszym otoczeniu

 

 

 

Załącznik nr 3

Program orientacji zawodowej w klasach IV-VI  

Cel ogólny

Celem orientacji zawodowej w klasach IV –VI jest poznawanie własnych zasobów, zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami i rynkiem pracy, kształtowanie pozytywnej i proaktywnej postawy uczniów wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań oraz pasji.

Treści programowe oraz cele szczegółowe

I. Poznawanie własnych zasobów, m.in.: zainteresowań, zdolności i uzdolnień, mocnych i słabych stron jako potencjalnych obszarów do rozwoju, ograniczeń, kompetencji (wiedzy, umiejętności i postaw), wartości, predyspozycji zawodowych, stanu zdrowia.

Uczeń:

1 określa własne zainteresowania, zdolności i uzdolnienia oraz kompetencje

2.wskazuje swoje mocne strony oraz możliwości ich wykorzystania w różnych dziedzinach życia

3. podejmuje działania w sytuacjach zadaniowych i ocenia swoje działania, formułując wnioski na przyszłość

4.prezentuje swoje zainteresowania/uzdolnienia na forum z zamiarem zaciekawienia odbiorców

 

II. Świat zawodów i rynek pracy, m.in.: poznawanie zawodów, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o zawodach i rynku pracy, umiejętność poruszania się po nim, poszukiwanie i utrzymanie pracy.

Uczeń:

1. wymienia różne grupy zawodów i podaje przykłady dla poszczególnych grup, opisuje różne drogi dojścia do nich oraz podstawową specyfikę pracy w zawodach

2. opisuje, czym jest praca i jej znaczenie w życiu człowieka

3. podaje czynniki wpływające na wybory zawodowe

4. posługuje się przyborami, narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób

twórczy i niekonwencjonalny

5. wyjaśnia rolę pieniądza we współczesnym świecie i jego związek z pracą

III. Rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie, m.in.: znajomość systemu edukacji i innych form uczenia się, wyszukiwanie oraz przetwarzanie informacji o formach i placówkach kształcenia, uczenie się przez całe życie.

Uczeń:

1.wskazuje na różne sposoby zdobywania wiedzy (korzystając ze znanych mu przykładów) oraz omawia swój indywidualny sposób nauki

2. wskazuje przedmioty szkolne, których lubi się uczyć

3.samodzielnie dociera do informacji i korzysta z różnych źródeł wiedzy

IV. Planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, m.in.: planowanie ścieżki edukacyjnej i zawodowej z przygotowaniem do zdobywania doświadczenia zawodowego oraz refleksji nad nim, podejmowanie i zmiany decyzji dotyczących edukacji i pracy, korzystanie z całożyciowego poradnictwa kariery.

Uczeń:

1.opowiada o swoich planach edukacyjnych i zawodowych

2. planuje swoje działania (lub działania grupy), wskazując szczegółowe czynności i zadania niezbędne do realizacji celu

3. próbuje samodzielnie podejmować decyzje w sprawach związanych bezpośrednio, jak i pośrednio (otoczenie) z jego osobą

Cel ogólny oraz cele szczegółowe programu orientacji zawodowej dla klas IV –VI są spójne z celami preorientacji zawodowej (przedszkole), orientacji zawodowej (klasy I –III szkoły podstawowej) i doradztwa zawodowego w klasach VII –VIII szkoły podstawowej oraz w szkołach ponadpodstawowych.

Osoby odpowiedzialne za realizację programu

- Wychowawcy

- Nauczyciele

-  Nauczyciel bibliotekarz

-  Doradca zawodowy

-  Pedagog i Psycholog pracownicy poradni Psychologiczno- Pedagogicznej współpracujący ze szkołą

Realizacja programu orientacji zawodowej odbywa się :

- na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach edukacyjnych ( lekcje przedmiotowe), zajęciach z wychowawcą

- zajęciach związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu prowadzonych przez doradcę zawodowego, psychologa – pracownika poradni Psychologiczno- Pedagogicznej, nauczyciela bibliotekarza

- w ramach wycieczek zawodoznawczych do szkół zawodowych, firm

 

Metody pracy

-  Metoda projektu

- Pogadanki

-  Burza mózgów

-  Skojarzenia

-  Konkursy,

- Dni talentów

- Wycieczki- firmy, instytucje

-  Spotkania z przedstawicielami zawodów

-  Praca w zespołach

-  Pokaz

-  Prezentacja

 

Efekty działań

-  Rozpoznaje swoje zainteresowania, mocne i słabe strony, umiejętności

- Wzmacnianie postawy samodzielności, odpowiedzialności i sprawczości uczniów tj. przekonania, że oni są podmiotami własnych działań zdolnymi do wprowadzania zmian w swoim otoczeniu

- Przygotowanie uczniów do świadomego podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych

- Zna wartość pracy i znaczenie pracy w życiu człowieka

-  Zna czynniki wyboru zawodu

 

Ewaluacja działań

- pytania ewaluacyjne do uczniów (umożliwiające uczniom np. samoocenę własnej aktywności na zajęciach, samoocenę stopnia zrozumienia/przyswojenia poruszanych treści)

 

• autorefleksje uczniów (swobodne wypowiedzi zarówno na rozpoczęcie, jak i zakończenie zajęć)

-  analizę wytworów pracy uczniów

- ankiety ewaluacyjne dla uczniów, rodziców. pytania ewaluacyjne do uczniów (umożliwiające uczniom np. samoocenę własnej aktywności na zajęciach, samoocenę stopnia zrozumienia/przyswojenia poruszanych treści

- analizę wytworów pracy uczniów

- ankiety ewaluacyjne dla uczniów, rodziców

 

Tematy zajęć:

Jak skutecznie działać w zespole

Jak wspólnie zapracować na sukces

Jakie są moje mocne i słabe strony

Czy w przyszłości wystarczy mieć jeden zwód

Czym kierować się przy wyborze zawodu

Jak określić swoje cele i dążyć do ich realizacji

Ja dla innych- pomagamy, bo chcemy

Mam talent!

 

Załącznik 4- Tematy zajęć z doradztwa zawodowego klasa VII

•   Moje umiejętności – moje sukcesy
•   Wszyscy jesteśmy zdolni
•  Praca w grupie jako przykład kompetencji kluczowej
•  Umiejętności a zawód.
•  Praca jako wartość
•  Czym się interesuję?
•  Moja przyszłość edukacyjno-zawodowa
•  Zawody w moim najbliższym otoczeniu
•  Charakterystyka zawodu
•  Kompetencje na rynku pracy

 

Załącznik 5- Tematy zajęć z doradztwa zawodowego klasa VIII

• Kim chce być w przyszłości?
•  Pojęcie współczesnej kariery zawodowej
• Kompetencje kluczowe na rynku pracy
•  Moje zasoby i preferencje, a oczekiwania pracodawców
• Analiza oferty edukacyjnej szkół ponadpodstawowych
•  Zasady rekrutacji do szkół ponadpodstawowych
• Analiza własnych zasobów, preferencji, a wybór zawodu i szkoły ponadpodstawowej
• Analiza rynku pracy – zawody przyszłościowe
• Tworzymy IPD
•  Autoprezentacja

 

                                               Opracowanie: szkolny koordynator doradztwa zawodowego